محمدرضا سالارمقدم

امروزه استفاده از اینترنت و تلفن های همراه هوشمند موجب تبادل و گسترش اطلاعات و اخبار شده است.در واقع شبکه های اجتماعی بعنوان رسانه ای جدید پا به عرصه اجتماع گذاشته اند که فارغ از دریافت هرگونه مجوز و کنترلی به پخش اخبار و اطلاعات در میان گروه های مختلف می پردازند.

هر چند این شبکه های اجتماعی یک فرصت می باشند ولی به نوبه خود تهدید نیز محسوب می شوند.

فرصت از آن جهت که با ایجاد گروههای مختلف متجانس و همگون، تعامل افراد بیشتر شده و هر گروه در راستای اهداف شغلی، صنفی، سیاسی و اجتماعی خود بدون اینکه نیاز به گردهمایی اعضای گروه در محل خاصی باشد اطلاعات مورد نیاز شان را با یکدیگر در میان می گذارند و به تبادل تجارب می پردازند. به عبارتی شبکه های اجتماعی تعریف سنتی گروه را «گروه عبارت است از دو یا چند نفر که با هدف مشترک در مکانی واحد گرد هم می آیند» دچار تغییرکلی نموده است و بُعد زمان و مکان را پشت سر گذاشته است.

و اما تهدید به این خاطر که برخی از طریق همین شبکه های اجتماعی سعی در رسیدن به اهداف خاص و بعضا غیر قانونی،غیر عرفی و ضد اخلاقی ،سیاسی و  اجتماعی خود دارند. مانند استفاده گروههای تروریستی و داعش از این شبکه ها برای دستیابی به اهداف تروریستی و یا استفاده ضد اخلاقی برخی افراد از این طریق، البته آنچه گفته شد ممکن است زیان چندانی به اعتماد عمومی نسبت به این شبکه ها ی اجتماعی وارد نیاورد و نهایتا سوء استفاده کنندگان مورد تقبیح و طرد جامعه قرار گیرند. ولی  آنچه که موجب سلب اعتماد جامعه و نهایتا بدبینی به این پدیده می شود انتشار اخبار و اطلاعاتی است که یا از پایه و اساس دروغ است و یا استنادهایی که داده میشود صحیح نمی باشد. مثلا در گروه های مختلف گاهی خبری مبنی بر فوت یک سیاستمدار، ورزشکار ، هنرمندو .... انتشار میابد که بعد معلوم میشود اصلا صحیح نبوده است و یا در گروهی مطلبی به حکیم، شاعر، نویسنده، دانشمند و سیاستمداری نسبت داده میشود که همین مطلب در گروه های دیگر به افراد دیگری نسبت داده شده. تکرار این موارد در دراز مدت این شبکه های اجتماعی را به چوپان دروغگو تبدیل می کند، بطوریکه اگر از آن پس خبر یا مطالب درستی هم نقل نمایند، یا کلا پذیرفته نمی شود و یا با دیده شک و تردید به آن نگریسته می شود و بدین طریق اعتماد عمومی نسبت به آنها مخدوش می گردد. به عبارتی شبکه های اجتماعی مجازی هم مانند بومرنگ عمل می کنند و تاثیرات مثبت یا منفی آنها به خودشان باز می گردد. به امید اینکه از این پدیده اجتماعی بطور صحیح استفاده گردد بگونه ای که بجای از دست دادن اعتماد مردم روز بروز اطمینان جامعه نسبت به آنها بیشتر گردد.